วิธีการชมฝนดาวตกเจมินิดส์ 14-15 ธันวาคม 2566
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน)ได้คาดหมายในคืนวันพฤหัสบดีที่ 14 ธันวาคม 2566 จะมีปรากฏการณ์ฝนดาวตกเจมินิดส์ หรือ ฝนดาวตกกลุ่มดาวคนคู่ ประกอบกับจังหวัดอุบลราชธานี เป็นพื้นที่ได้รับการประกาศเป็นเขต "อนุรักษ์ท้องฟ้ามืด" ถึง 2 แห่งคือ อุทยานแห่งชาติผาแต้ม และวนอุทยานน้ำตกผาหลวง
รศ.บุญรักษา สุนทรธรรม ที่ปรึกษา สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน) และประธานเครือข่ายดาราศาสตร์เอเซียตะวันออกเฉียงใต้ Southeast Asia Astronomy NetworkSEAAN จะเดินทางมาร่วมกิจกรรมสังเกตการณ์ฝนดาวตก ณ จังหวัดอุบลราชธานี ในคืนวันพฤหัสที่ 14 ธันวาคม 2566 พร้อมพี่น้องชาวอุบลฯ จังหวัดใกล้เคียง และประเทศเพื่อนบ้าน ได้ให้ความสนใจเข้าร่วมชม เพื่อเป็นศูนย์กลางการศึกษาเรียนรู้ด้านดาราศาสตร์ร่วมกัน โดยได้จัดกิจกรรมและวิทยากรนำการชมฝนดาวตก ทั้ง 7 จุด ได้แก่
1. อุทยานแห่งชาติผาแต้ม อ.โขงเจียม
2. มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี อ.วารินชำราบ
3. วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีอุบลราชธานี อ.เมืองอุบลราชธานี
4. วนอุทยานนำ้ตกผาหลวง อ.ศรีเมืองใหม่
5. อุทยานแห่งชาติเขาพระวิหาร(ผามออีแดง) อ.กันทรลักษ์ จ.ศรีสะเกษ
6. หาดชมดาว อ.นาตาล
7. บริเวณต้นจามจุรียักษ์ ปากบ้อง อ.โพธิ์ไทร
สำหรับวิธีการชมฝนดาวตกเจมินิดส์ วันที่ 14-15 ธันวาคม 2566 มีคำแนะนำ ดังนี้
1. หาเปิดที่เปิดโล่ง ปราศจากสิ่งกีดขวางภาคพื้นดิน เช่น ต้นไม้ ตึกอาคารบ้านเรือน ห่างไกลแสงสีไฟบ้านเรือนถนน คืนนี้ขึ้น 2 ค่ำ แสงจันทร์ไม่เป็นอุปสรรค เหมาะต่อการดูดาว หาไฟฉายหรือแสงไฟโทรศัพท์ส่องดูทางเดินหรือที่ชม เพื่อระวังสัตว์มีพิษ
2. เวลา 20.00 น.เริ่มเห็นดาวคาสเตอร์ ซึ่งเป็นบริเวณศูนย์กลาง หรือจุดกระจายฝนดาวตกพ้นขอบฟ้าตะวันออกเฉียงเหนือ เวลา 20.30 น. ดาวคาสเตอร์จะอยู่สูงจากขอบฟ้าตะวันออกเฉียงเหนือเป็นมุมเงย 15 องศา
3. ดาวคาสเตอร์ เป็นดาวสว่างดวงหนึ่งอยู่เหนือดาวพอลลักซ์ ในกลุ่มดาวคนคู่ (เจมินี) หรือคนไทยมองเห็นเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า เรียกหมู่ดาวนี้ว่า ดาวโลง และกาเกาะปากโลง
4. เริ่ม 20.30 น.ศูนย์กลางจุดกระจายฝนดาวตก จะพ้นขอบฟ้ามา 15 องศา เริ่มมองเห็นฝนดาวตกพุ่งออกมาจากจุดนี้ สาดกระจายไปทุกทิศทุกทาง เราจึงมองเห็นดาวตกทุกทิศทุกทาง
5. ศูนย์กลางตรงดาวคาสเตอร์จะสูงขึ้นไปเรื่อย ชั่วโมงละ 15 องศา จนเช้ามืดเข้าสู่วันที่ 15 ธันวาคม องศาศูนย์กลางจุดกระจายจะคล้อยไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ
6. เวลาหลังเที่ยงคืนเป็นต้นไป เข้าสู่วันที่ 15 ธันวาคม 2566 เป็นช่วงเวลาที่คาดการณ์ว่าจะมีฝนดาวตกมากประมาณ 120-150 ดวงต่อชั่วโมง ศูนย์กลางตรงบริเวณดาวคาสเตอร์จะอยู่กลางท้องฟ้าคล้อยไปทางตะวันตกเฉียงเหนือเล็กน้อย เป็นช่วงเวลาที่เหมาะต่อการชมฝนดาวตกในค่ำคืนนี้
7. นอกจากจะเห็นฝนดาวตกแล้วยังเห็นดาวเคราะห์และวัตถุท้องฟ้าอื่น ๆ อีก เช่น ตอนหัวค่ำ ทิศตะวันออก เห็นกระจุกดาวลูกไก่ ดาวไถ ดาวเต่า กระจุกดาวลูกไก่ เนบิวลาสว่างใหญ่ ดาวโจร สามเหลี่ยมหน้าหนาว หกเหลี่ยมหน้าหนาวกลางท้องฟ้า เห็นดาวพฤหัสบดี ทิศตะวันตก ดาวเสาร์ และสามเหลี่ยมหน้าร้อน ทิศเหนือ กลุ่มดาวค้างคาวและดาราจักรแอนโดรเมดรา ตอนเช้ามืด ดาวศุกร์ ขึ้นมาทางทิศตะวันออก สามเหลี่ยมฤดูใบไม้ผลิ