ถ้าจะกล่าวถึงตำนานเรื่อง "พระแก้วโบราณ" แห่งเมืองอุบลแล้ว ก็มีมานานแต่ครั้งโบราณ ตั้งแต่ยุคที่เจ้านครต่างๆ ล้วนแต่มีความศรัทธาในพระพุทธศาสนาอย่างแรงกล้า และได้เสาะแสวงหาแก้วมณีมีค่าต่างๆ มาสลักเป็นพระพุทธรูปไว้กราบไหว้บูชาในบ้านเมืองของตน เมื่อเวลาผ่านไป จึงได้ตกทอดมาถึงลูกหลาน เชื้อสายเจ้าเมืองอุบลฯ นับรวมทั้งสิ้นได้ 9 องค์ด้วยกัน ครบตามจำนวนมณีนพรัตน์ อันได้แก่ สีขาวผ่องเพชรดี ทับทิมสีมณีแดง เขียวใสแสงมรกต เหลืองใสสดบุษราคัม แดงก่ำโกเมนเอก สีหมอกเมฆนิลกาฬ  มุกดาหารหมอกมัว แดงสลัวเพทาย สังวาลย์สายไพฑูรย์ อย่างที่เราทราบกันดี  

กระทั่งช่วงราวๆ รัชกาลที่ 5 แห่งราชวงศ์จักรี ที่มีการส่งข้าหลวงจากเมืองกรุงมาดูแล ทำให้เกิดความกลัวเกรงว่า ข้าหลวงที่มานั้นอาจจะมายึดองค์พระแก้วสำคัญไปเป็นสมบัติส่วนตน หรือหาผลประโยชน์ในทางไม่ชอบ ทำให้พระแก้วทั้ง 9 องค์ถูกนำไปแอบซ่อนไว้ ล่วงมาถึงปัจจุบัน บางองค์ก็ถูกนำออกมาแล้ว บางองค์ก็เพิ่งถูกค้นพบ และบางองค์ก็ยังหาไม่พบ องค์พระแก้วที่หาพบแล้ว ส่วนใหญ่จะนำออกมาให้พุทธศาสนิกชนได้กราบไหว้บูชาในวาระสำคัญต่างๆ เช่น เทศกาลสงกรานต์ และวันขึ้นปีใหม่สากล

ปัจจุบัน พระแก้วนพรัตน์ที่กล่าวถึง พบแล้วทั้งสิ้น 6 องค์ด้วยกัน ได้แก่ พระแก้วบุษราคัม พระแก้วโกเมน  พระแก้วมรกต พระแก้วไพฑูรย์ พระแก้วขาวเพชรน้ำค้าง พระแก้วนิลกาฬ

เมื่อการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย หรือ ททท. ประกาศแคมเปญ "ท้าเที่ยวข้ามภาค" ตอน ออกเดินสายไหว้พระแก้วนพรัตน์เมืองอุบลฯ ทำให้ไกด์อุบลนึกถึง เด็กน้อยคนหนึ่งที่สนใจเรื่องพระแก้วโบราณเมืองอุบลมาก ทั้งๆ ที่ไม่ใช่คนอุบล เจ้าอาวาสวัดต่างๆ ที่มีพระแก้วโบราณจะรู้จักเด็กคนนี้ดีในนาม.... น้องพล

น้องพล หรือ พลพิช์วรรธ ณ สงขลา บุตรชายของ ดร.เอกพล และคุณมาธวี ณ สงขลา เป็นเด็กที่เข้าวัดตั้งแต่อายุ 3 ขวบ สนใจในเรื่องพระคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดต่างๆ ในประเทศไทย กระทั่งได้เห็น "พระแก้วบุษราคัม" พระคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดอุบลราชธานี ก็เกิดความศรัทธา รบเร้าให้คุณพ่อคุณแม่พามาสักการะในปี พ.ศ.2550 ขณะนั้นน้องพลอายุ  7 ขวบ

การมาเยือนจังหวัดอุบลราชธานีเป็นครั้งแรกในปีนั้น ทำให้น้องพลทราบตำนานที่ว่า อุบลราชธานีมีพระแก้วโบราณอยู่ถึง 9 องค์ เรียกว่า "พระแก้วนพรัตน์" ในปีต่อมา จึงตั้งใจมาสักการะพระแก้วโบราณให้ครบทุกองค์ในช่วงเทศกาลสงกรานต์

การตามหาพระแก้วโบราณคู่บ้านคู่เมืองอุบลราชธานี ให้ครบทั้ง 9 องค์ตามตำนาน ยังเป็นสิ่งที่น่าสนใจ น่าค้นหาของน้องพลตั้งแต่นั้นมา ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ของทุกปี แม้ว่าครอบครัวจะชักชวนน้องพลไปเที่ยวต่างประเทศ แต่น้องพลกลับเลือกที่จะมาอุบลราชธานี เพื่อสักการะพระแก้ว และแน่นอน.... เพื่อตามหาพระแก้วที่ยังไม่ปรากฎต่อไป

เป็นเวลาถึง 9 ปีแล้ว สำหรับการตามหาพระแก้วโบราณทั้ง 9 องค์ ของน้องพล พลพิช์วรรธ ณ สงขลา จากเด็กน้อยวัย 7 ขวบ สู่วัยรุ่นอายุย่างเข้า 17 ปี ด้วยความเชื่อที่ว่า พระแก้วโบราณยังอยู่ในเมืองอุบลครบทั้ง 9 องค์ เพียงแต่ยังไม่เป็นที่เปิดเผยจากผู้ที่ครอบครองเท่านั้น 

นอกจากเรื่องพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองที่น้องพลสนใจแล้ว น้องพลยังมีความสามารถพิเศษทางการการร้องเพลงอีกด้วยครับ การันตีจากรางวัลชนะเลิศเวที เดอะเทรนเนอร์ และรางวัลชนะเลิศการประกวดในระดับนานาชาติ World Championships of Performing Arts ครั้งที่ 19 จัดที่สหรัฐอเมริกา เมืองลองบีช รัฐแคลิฟอร์เนีย อีกด้วย

ปีนี้ น้องพล ยังคงใช้ช่วงเวลาเทศกาลสงกรานต์ เดินทางมาจังหวัดอุบลราชธานี เพื่อให้มีโอกาสได้สักการะพระแก้วเหมือนเช่นเคยทุกปี ความรู้เรื่องพระแก้วเมืองอุบลที่สั่งสมมากว่า 9 ปี ไกด์อุบลเชื่อว่า ใครที่ได้พูดคุยกับน้องพล จะแปลกใจว่าทำไมรู้เรื่องพระแก้วเมืองอุบลมากมายขนาดนี้ 

เทศกาลมหาสงกรานต์เมืองอุบลปีนี้ เชิญชวนชาวอุบลไปสรงน้ำพระแก้วโบราณคู่บ้านคู่เมืองอุบล ได้แก่ พระแก้วบุษราคัม วัดศรีอุบลรัตนาราม, พระแก้วโกเมน วัดมณีวนาราม, พระแก้วไพฑูรย์ วัดหลวง, พระแก้วนิลกาฬและพระแก้วมรกต วัดเลียบ  (ส่วนพระแก้วขาวเพชรน้ำค้าง วัดสุปัฏนาราม จะอัญเชิญมาให้สรงน้ำช่วงวันขึ้นปีใหม่สากล) และไปให้กำลังใจน้องพล ในการตามหาพระแก้วอีก 3 องค์ เพื่อให้ครบ 9 องค์ตามตำนานที่กล่าวไว้ โดยน้องพลยืนยันว่า สงกรานต์ปีนี้ ยังไงก็ต้องมาอุบลฯ อีกแน่นอนครับ

เรียบเรียงโดย ไกด์อุบล

ล่าสุด ปีนี้ 2560 น้องพลมาตามนัดครับ รับอาสาจัดพานดอกไม้ประดิษฐานพระแก้ว และคอยดูแลตามคุ้มวัดที่มีพระแก้ว นอกจากนี้ ยังจัดทำหนังสือ พระแก้วเมืองอุบล พิมพ์สี่สีอาบมันอย่างดีด้วยทุนทรัพย์ส่วนตัว มาแจกผู้สนใจด้วย  ไกด์อุบลแกล้งถามลองใจน้องพลว่า ในเมื่อชื่นชอบหรือสนใจเรื่องพระแก้ว ทำไมไม่ใช้เวลาว่างแต่ละปี ตระเวณชมและศึกษาพระตามจังหวัดต่างๆ เอาให้ทั่วประเทศไทยเลย  น้องพลตอบคำถามนี้ชนิดที่เรียกว่า ชาวอุบลคนไหนได้ฟังต้องใจละลายเหมือนไกด์อุบลแน่ๆ 

น้องพลตอบว่า.... เคยไปมาแล้วหลายจังหวัด แต่จังหวัดที่ไป มีความรู้สึกเป็นนักท่องเที่ยว แต่พอมาอุบลฯ รู้สึกเป็นความผูกพัน.....

ปีหน้ามาพบกันอีกนะครับ  "น้องพล" พลพิช์วรรธ ณ สงขลา เด็กชายผู้ศรัทธาพระแก้วนพรัตน์เมืองอุบล