อาลัยคุณพ่อพงษ์ศักดิ์ จันทรุกขา ศิลปินแห่งชาติ พ.ศ.2557
คุณพ่อพงษ์ศักดิ์ จันทรุกขา ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีไทยลูกทุ่ง) ประจำปี พ.ศ.2557 เสียชีวิตแล้วอย่างสงบ ด้วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เมื่อเวลา 18.45 น. ของวันที่ 1 กันยายน 2558 อายุ 79 ปี โดยคุณพ่อพงษ์ศักดิ์ได้เข้าร่วมงานเชิดชูศิลปินแห่งชาติ จังหวัดอุบลราชธานี ที่มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานีจัดขึ้น เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 2558 ที่ผ่านมา ก่อนจะเข้ารับการรักษาตัวที่โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ อุบลราชธานี และเสียชีวิตในที่สุด
กำหนดพิธีรดน้ำศพ ศิลปินแห่งชาติ พงษ์ศักดิ์ จันทรุกขา วันพุธที่ 2 กันยายน 2558 เวลา 15.00 น. ที่วัดเลียบ อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี
นายพงษ์ศักดิ์ จันทรุกขา เกิดเมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2479 ที่จังหวัดอุบลราชธานี สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาปีที่ 6 จากโรงเรียนอุบลวิทยากร (วัดมณีวนาราม) อ.เมือง จ.อุบลราชธานี เริ่มต้นทำงานที่โรงเรียนอุบลวิทยากร แต่ด้วยความรักที่จะทำงานเพลงและภาพยนตร์ จึงได้ศึกษาเรียนรู้นอกระบบตามความสนใจใฝ่ฝันมาตลอด และกันมาทำงานในวงการบันเทิงอย่างจริงจัง ทำงานเป็นนักพากย์ภาพยนตร์ เขียนบทละครวิทยุ เล่นละครวิทยุ สร้างภาพยนตร์ กำกับภาพยนตร์ และเขียนบทภาพยนตร์
ผลงานของนายพงษ์ศักดิ์ จันทรุกขา ที่สร้างชื่อมากคือ งานภาพยนตร์ งานแต่งเพลง ผลงานเด่นทางภาพยนตร์ อาทิ เพลงมนต์รักน้ำพอง ก่องข้าวน้อยฆ่าแม่ มนต์รักแม่น้ำมูล ลูกทุ่งเพลงสวรรค์ ฯลฯ ส่วนผลงานเพลงนั้น ได้แต่งเพลงออกเผยแพร่สู่สาธารณชนประมาณ 700 เพลง มีทั้งเพลงประเภทความรักของหนุ่มสาวลูกทุ่ง ประเภทศิลปวัฒนธรรมอีสาน เพลงเพื่อชีวิตสะท้อนภาพอีสาน เพลงสะท้อนภาพสังคมไทย เพลงประกอบละครภาพยนตร์ เพลงธรรมะ เพลงสถาบันต่างๆ และเพลงลูกทุ่งยุดใหม่ ผลงานที่สังคมรู้จัก เช่น ดาวบ้านนา สาละวันรำวง สาวคนโก้ ชุมแพ อีสานบ้านเฮา รอรักใต้ต้นกระโดน สาวอุบลรอรัก พี่จ๋าหลับตาไว้ ด่วน บขส. ตะวันรอนที่หนองหาน ชาติลำชี โขงชีมูลที่รัก เป็นต้น
งานเพลงของนายพงษ์ศักดิ์ จะใช้วัตถุดิบจากคติชนท้องถิ่นอีสาน วิถีชีวิตสภาพความเป็นอยู่ ธรรมชาติท้องทุ่งของชาวอีสาน เป็นผู้ริเริ่มในการใช้ภาษาถิ่นอีสานในการแต่งเพลงจนเป็นที่ยอมรับใน ปัจจุบัน มีภาษากวีที่ไพเราะ ใช้คำสัมผัสที่กลมกลืนคล้องจอง เล่นคำเล่นความได้อย่างเหมาะสมกับเนื้อหา สื่อความหมายได้อย่างชัดเจน ใช้ภาษาสร้างภาพได้งดงามตามจินตนาการ
นอกจากนี้ ยังได้ศึกษาธรรมะเพื่อใช้เป็นหลักในการดำเนินชีวิต มีจรรยาบรรณในการประพันธ์เพลง ไม่ทำลายคุณธรรมศีลธรรมของสังคมมาโดยตลอด มีความตั้งใจที่จะสร้างผลงานเพลงธรรมคีตะไปตลอดชีวิต เพื่อสร้างผลงานฝากไว้ในพระพุทธศาสนา พร้อมกับการก่อตั้งโครงการลานบ้านลานธรรม อบรมศีลธรรมให้กับเยาวชนในถิ่นกำเนิด
ผลงานเพลงมีประโยชน์ในการดำเนินชีวิต มีข้อคิดเตือนใจ เสริมสร้างกำลังใจ ชี้นำความคิดที่ดีที่ถูกต้องตามหลักฆารวาสธรรม ได้รับการยกย่องเป้นปราชญ์อีสานที่ถ่ายทอดความรู้ผ่านบทเพลง งานเขียนบทความเชิงสร้างสรรค์
เกียรติยศในชีวิต ได้ รับการยกย่องเป็น“ครูภูมิปัญญาไทย” รุ่นที่ 4 จากสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ปี พ.ศ.2548 การสร้างสรรค์ผลงาน ผลงานการประพันธ์เพลงที่ได้รับความนิยมระดับชาติ หลายเพลง เช่น สาละวันลำวง สาวชุมแพ ตะวันรอนที่หนองหาน รักร้าวหนาวรม ทุ่งรัก สาวอุบลรอรัก อีสานบ้านเฮา รอรักที่ต้นกระโดน ด่วน บ.ข.ส. ดอกจานบาน ฯลฯ ซึ่ง เพลงเหล่านี้ได้สร้างนักร้องโด่งดังระดับประเทศ เช่น ไพรวัลย์ ลูกเพชร, ศรคีรี ศรีประจวบ รุ่งเพชร แหลมสิงห์ สนธิ สมมาตย์, ไวพจน์ เพชรสุพรรณ เป็นต้น
เกียรติคุณที่ได้รับ
รางวัลสุพรรณหงส์ทองคำ ประเภทผู้ประพันธ์เพลงยอดเยี่ยมเรื่อง “ก่องข้าวน้อยฆ่าแม่” จากสมาคมภาพยนตร์ไทย
รางวัลเพลงลูกทุ่งดีเด่น “กึ่งศตวรรษลูกทุ่งไทย” จากเพลง สาละวันลำวง จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
รางวัลเพลงลูกทุ่งดีเด่นส่งเสริมวัฒนธรรมไทย งานกึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งสืบสานคุณค่าวัฒนธรรมไทย จากเพลงสาละวันลำวง
ศิลปินดีเด่นสาขา ศิลปะการแสดง จังหวัดอุบลราชธานี
ปริญญาศิลปศาสตร์มหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาดนตรี (การแต่งเพลง) จากมหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี