มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ปฏิรูปการศึกษาสำหรับบุคลากรด้านสุขภาพ ตอบโจทย์การศึกษาในศตวรรษที่ 21 จัดโครงการพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาแบบสหสาขาวิชาชีพ มหาวิทยาลัยอุบลราธานี (Interprofessional Education : UBU model) โดยนำนักศึกษา 5 สาขา ได้แก่ สาขาแพทยศาสตร์ สาธารณสุขศาสตร์ เภสัชศาสตร์ พยาบาลศาสตร์ และสาขาการพัฒนาสังคม จำนวน 300 คน ลงพื้นที่ชุมชนเยี่ยมบ้าน มุ่งเสริมทักษะการทำงานระหว่างวิชาชีพ ฝึกทักษะการวิเคราะห์สถานการณ์ วางแผนช่วยเหลือ และพัฒนาคุณภาพของผู้ป่วย ซึ่งเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อ ผู้เรียน ผู้สอน ผู้ป่วยและครอบครัว ตลอดจนชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่อไป

นายแพทย์นิรันดร์ พิทักษ์วัชระ คณบดีวิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข ม.อุบลราชธานี กล่าวว่า การปฏิรูปการศึกษาสำหรับบุคลากรด้านสุขภาพ มีเป้าหมาที่สำคัญคือ การทำให้มีการเปลี่ยนแปลง 3 ส่วนร่วมกัน คือ ส่วนการศึกษา ระบบบริการศึกษา และผลลัพธ์ทางสุขภาพ ได้แก่ สุขภาวะที่ดีของประชาชน

ทั้งนี้ การดำเนินการต้องมีมาตรฐานที่หลากหลาย โดยองค์ความรู้ด้านวิชาการเพียงอย่างเดียวนั้นไม่เพียงพอในบริบทที่ซับซ้อนและเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา การจัดการศึกษาของบุคลากรสุขภาพ จึงต้องไม่จำเป็นเพียงการให้ข้อมูลความรู้ แต่ต้องมีทักษะในการทำงานในศตวรรษที่ 21 เพื่อให้ไปถึงขั้นการสร้างคุณค่าตลอดจนสร้างความเปลี่ยนแปลงได้ โครงการนี้จึงเป็นกระบวนการจัดการเรียนการสอนของ นักศึกษาแพทย์ พยาบาล เภสัชศาสตร์ สาธารณสุขศาสตร์ และพัฒนาสังคม ที่ทำงานร่วมกันโดยมีชุมชนเป็นตัวตั้ง เรียนรู้สถานการณ์จริง สามารถแก้ปัญหา สร้างความเข้มแข็งในการทำงานเป็นทีม สร้างระบบสุขภาพที่ดีให้กับสังคมและชุมชน

แพทย์หญิงปาริชาติ ภิญโญศรี ประธานคณะกรรมการขับเคลื่อนโครงการฯ กล่าวเพิ่มเติมว่า ในส่วนของการดำเนินกิจกรรม ภาคีเครือข่าย 3 คณะ 1 วิทยาลัย ได้แก่ วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข คณะเภสัชศาสตร์ คณะพยาบาลศาสตร์ และคณะศิลปศาสตร์ นำนักศึกษา 5 สาขา ได้แก่ สาขาแพทยศาสตร์ สาธารณสุขศาสตร์ เภสัชศาสตร์ พยาบาลศาสตร์ และสาขาการพัฒนาสังคม ร่วมกิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์ เตรียมความพร้อมให้นักศึกษารู้จักกัน สร้างทีมและมีปฏิสัมพันธ์ในการทำงานร่วมกัน ฝึกวิเคราะห์ปัญหาที่ซับซ้อนในชุมชน การแก้ไขปัญหาและสรุปผลกิจกรรมกลุ่ม

ก่อนลงพื้นที่ชุมชนฝึกทักษะในสถานการณ์จริงในการเยี่ยมบ้านในชุมชน ในเขตเทศบาลตำบลธาตุ ระหว่างวันที่ 8 - 9 กันยายน 2561 นักศึกษาแบ่งกลุ่มๆละ 10 คน พร้อมทีมที่ปรึกษาลงเยี่ยมบ้านเก็บข้อมูล ทำให้ได้มุมมองในการบริการสุขภาพหลายมิติ จากความคิดของหลายวิชาชีพ ที่เกิดการแบ่งปันแลกเปลี่ยนองค์ความรู้และทักษะการปฏิบัติงานร่วมกันอันนำมาซึ่งการดูแลผู้ป่วยที่เป็นองค์รวมเกิดความเข้าใจผู้ป่วยมากขึ้น ตลอดจนให้บริการสอดคล้องกับสมรรถนะ ศักยภาพ สภาพแวดล้อม และความต้องการของผู้ป่วย ผู้ดูแล และครอบครัวได้มากยิ่งขึ้น ตอบโจทย์ในเรื่องปัญหาต่างๆ ที่พบในชุมชน เช่น ผู้ป่วยติดเตียง ซึ่งอาจจะเป็นผู้ป่วยสูงอายุ ผู้ป่วยที่ได้รับอุบัติเหตุ หรือพิการ หรือผู้ป่วยเรื้อรัง คนไข้เหล่านี้ จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องได้รับการดูแลในหลายศาสตร์ หลายสาขา ที่เกี่ยวข้องกับวิชาทางการแพทย์  วิชาทางเภสัชศาสตร์ การใช้ยา วิชาการพยาบาล แม้กระทั่งกายภาพบำบัดในการดูแลการเคลื่อนไหว ไปจนกระทั่งการดูแลของชุมชนท้องถิ่น

สถาบันการศึกษาต้องปรับเรื่องหลักสูตรการเรียนการสอนให้สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงของระบบสุขภาพที่มีความเปลี่ยนแปลง โดยแต่ละกลุ่มจะนำข้อมูลสรุปเยี่ยมบ้าน นำเสนอผลงาน นวัตกรรมที่ส่งเสริมเพิ่มคุณภาพชีวิตผู้ป่วยและครอบครัว ในช่วงต้น เดือนตุลาคม 2561

นับเป็นการเริ่มต้นที่ดีของการปฏิรูปการศึกษา ในการบูรณาการจัดการศึกษาแบบสหสาขาวิชาชีพ ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการจัดการเรียนการสอนในศตวรรษที่ 21 การดำเนินโครงการส่งผลระยะยาวต่อบุคลากรด้านสุขภาพ และยังเป็นการเตรียมผู้เรียนไปสู่เป้าหมายในการผลิตบัณฑิตที่พึงประสงค์ ของชุมชน สังคม สู่การพัฒนาประเทศชาติอย่างยั่งยืนต่อไป

เพลิน วิชัยวงศ์ นักประชาสัมพันธ์ ม.อุบลฯ / ข่าว