วันที่ 23 สิงหาคม 2562 โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ ได้เปิดให้บริการ “คลินิกให้คำปรึกษาการใช้กัญชาทางการแพทย์” และให้คำแนะนำโดยแพทย์, เภสัชกร ผู้ผ่านการอบรมด้านการใช้กัญชาทางการแพทย์ โดยเฉพาะสำหรับผู้ป่วยที่ตรงกับข้อบ่งชี้ในการใช้กัญชาเพื่อการรักษาเฉพาะโรค ในโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ ณ ห้องตรวจเคมีบำบัด ชั้น 2 อาคาร 50 พรรษา มหาวชิราลงกรณ ทุกวันศุกร์ เวลาในการให้บริการ 13.00 – 16.00 น. โทร.045-319200 ต่อ 1698 (สามารถโทรได้ในวันเวลาราชการเท่านั้น) โดยมี นายแพทย์มนต์ชัย วิวัฒนาสิทธิพงศ์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาล พร้อมด้วย เภสัชกรภูมิพัฒน์ ยุตวันธนานันต์ เภสัชกรห้องจ่ายยาผู้ป่วยนอกโรคมะเร็ง เป็นผู้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการเปิดคลินิกให้คำปรึกษาการใช้กัญชาทางการแพทย์ในครั้งนี้  

นายแพทย์มนต์ชัย วิวัฒนาสิทธิพงศ์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ อุบลราชธานี กล่าวถึงวัตถุประสงค์ของการจัดตั้งคลินิกให้คำปรึกษาการใช้กัญชาทางการแพทย์ ว่า

1. เพื่อให้บริการเผยแพร่ข้อมูลความรู้เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์ที่ถูกต้องแก่ประชาชนทั่วไป

2. เพื่อให้คำปรึกษาเกี่ยวกับการใช้ผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์ในการรักษา/ควบคุมอาการและภาวะของโรคสำหรับผู้ป่วยที่สนใจหรือกำลังใช้ผลิตภัณฑ์กัญชาอยู่

3. เพื่อให้บริการจ่ายผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์ในการรักษา/ควบคุมอาการและภาวะโรคของผู้ป่วยที่มีข้อบ่งใช้ที่ได้ประโยชน์จากการรักษา ส่งผลให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น  

ปัจจุบันมีการศึกษาวิจัยสนับสนุนถึงประโยชน์และโทษของกัญชามากขึ้น โดยตามพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ 7) พ.ศ.2562 จัดกัญชาเป็นยาเสพติดให้โทษประเภทที่ 5 แต่อนุญาตให้ใช้กัญชาเฉพาะในทางการแพทย์ เพื่อดูแลรักษาผู้ป่วยและการศึกษาวิจัยได้ เนื่องจากสารประกอบหลัก cannabinoids ที่อยู่ในกัญชาสามารถรักษาโรคได้ โดยสารที่ออกฤทธิ์หลักที่นำมาใช้ทางการแพทย์ คือ delta-9-tetrahydrocannabinal (THC) ที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท และ cannabidiol (CBD) ที่ไม่มีฤทธิ์เสพติด

โดยสารประกอบ cannabinoids สามารถออกฤทธิ์ผ่าน cannabinoid receptor หลัก 2 ชนิด คือ CB1 receptor พบมากที่สมองและร่างกาย ส่วน CB2 receptor พบมากที่ระบบภูมิคุ้มกันและระบบประสาทส่วนปลาย ม้าม ทอนซิล ต่อมไทมัส กระดูก ผิวหนัง และเลือด monocyte, macrophages, B-cells และ T-cells

สถานการณ์ปัจจุบัน มีผู้ใช้ผลิตภัณฑ์กัญชาในการรักษาโรคอย่างแพร่หลาย โดยส่วนใหญ่ใช้แบบ unapproved products ที่ไม่ทราบอัตราส่วนของสารสำคัญของ THC และ CBD ในแต่ละผลิตภัณฑ์ รวมถึงสารต่างๆ อาทิเช่นสารโลหะหนัก ยาฆ่าแมลง สารอันตรายต่างๆ ที่อาจปนเปื้อนมาด้วย โดยประชาชนทั่วไปอาจใช้เพราะมีความหวังจากข้อประโยชน์ของกัญชา จนลืมนึกถึงข้อจำกัดหรือโทษที่อาจจะเกิดขึ้นได้ ซึ่งในความเป็นจริงตามมีหลักฐานทางวิชาการที่มีคุณภาพสนับสนุนว่า ไม่แนะนำให้ใช้ผลิตภัณฑ์กัญชาในการรักษา/ควบคุมอาการของผู้ป่วยเป็นการรักษาลำดับแรก (first line therapy) ในทุกกรณี โดยเฉพาะผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์ที่ยังไม่ผ่านการรับรองตำรับ ควรใช้ในกรณีที่การรักษาด้วยวิธีมาตรฐานต่างๆ ไม่ได้ผล/หรืออาจเกิดผลข้างเคียงที่ผู้ป่วยไม่สามารถทนได้ เพื่อเป็นส่วนเสริมหรือควบรวมกับการรักษาตามมาตรฐาน รวมทั้งผู้สั่งใช้/ผู้จ่ายยาผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์ควรเป็นแพทย์/เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญและต้องผ่านการอบรมหลักสูตรการใช้กัญชาทางการแพทย์ที่กระทรวงสาธารณสุขรับรอง และได้รับการอนุญาตการเป็นผู้สั่งใช้/ผู้จ่ายยาผลิตภัณฑ์กัญชาเท่านั้น

โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ จังหวัดอุบลราชธานี เป็นโรงพยาบาลนำร่อง 1 ใน 19 รพ.ของประเทศ ดูเเลเขตสุขภาพที่10 คือ อุบลราชธานี ศรีสเกษ ยโสธร อำนาจเจริญ และมุกดาหาร เปิดให้บริการ “คลินิกให้คำปรึกษาการใช้กัญชาทางการแพทย์” ขึ้น เพื่อให้บริการคำปรึกษาแนะนำโดยแพทย์และเภสัชกรผู้ผ่านการอบรมด้านการใช้กัญชาทางการแพทย์ และในขณะนี้ทางโรงพยาบาลมียาน้ำมันกัญชาสูตร THC เดียวเท่านั้น โดยจะมีประโยชน์สำหรับผู้ป่วยภาวะคลื่นไส้อาเจียนจากเคมีบำบัด (CINV) และอาการปวดปลายประสาท ในผู้ป่วยโรคมะเร็ง ที่ผ่านการรักษาด้วยวิธีมาตรฐานไม่ได้ผล จะมีสูตร CBD และ CBD:THC ทะยอยผลิตมาภายหลังซึ่งจะใช้ในกลุ่มโรคต่างๆได้มากขึ้น ทางรพ.จะแจ้งประชาสัมพันธ์เพิ่มเติมภายหลัง

ผู้รับบริการสามารถลงทะเบียนรับคำปรึกษาที่คลินิกได้ในทุกวันศุกร์ เวลา 13.00-16.00 น. โดยการใช้ผลิตภัณฑ์กัญชากับผู้ป่วย ควรเป็นการตัดสินใจร่วมกันระหว่างแพทย์ผู้รักษาและผู้ป่วย โดยมีการวางแผนการรักษาที่ชัดเจนร่วมกัน รวมทั้งติดตามผลการรักษาและอาการข้างเคียงของผลิตภัณฑ์กัญชาอย่างต่อเนื่อง