คุณพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัยหรือยัง?

ปัจจุบันทั่วโลกกำลังเผชิญปัญหาการเข้าสู่สังคมสูงวัย ด้วยสัดส่วนประชากรผู้สูงอายุที่เพิ่มมากยิ่งขึ้น โดยสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ได้คาดการณ์ว่าในปี พ.ศ. 2578 หรือในอีก 12 ปี ประเทศไทยจะมีประชากรผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นจนส่งผลกระทบต่อการพัฒนาทางเศรษฐกิจและสังคม เมื่อประเทศไทยก้าวสู่สังคมสูงวัยสมบูรณ์ ก็นำมาซึ่งความท้าทายในหลากหลายมิติ โดยเฉพาะปัญหาด้านสุขภาพและโรคเรื้อรังต่าง ๆ ในกลุ่มผู้สูงวัย ซึ่งส่วนหนึ่งเกิดจากพฤติกรรมไม่ดีต่อสุขภาพ ส่งผลให้หลายครอบครัวต้องเผชิญกับค่าใช้จ่ายในการดูแลผู้สูงวัยที่เพิ่มมากขึ้น จะดีสักแค่ไหน? ถ้าผู้สูงวัยไม่ป่วย และหันกลับมาดูแลตนเองด้วยแนวคิดสุขภาพเชิงป้องกัน หรือก็คือการวางแผนดูแลตนเองก่อนป่วย ลดแนวโน้มการเกิดโรค สร้างคุณภาพชีวิตที่ดีทุกช่วงวัย

รศ.ธรรมรักษ์  ละอองนวล รักษาราชการแทนอธิการบดีมหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี เปิดเผยว่า มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี เป็นมหาวิทยาลัยเพื่อการพัฒนาท้องถิ่นภายใต้เขตบริการที่รับผิดชอบ เป็นมหาวิทยาลัยที่เป็น Think tank ให้กับท้องถิ่น อยู่กับท้องถิ่น เพื่อท้องถิ่น และเป็น “มหาวิทยาลัยแห่งความสุข” ซึ่งการที่นักศึกษา บุคลากร และชุมชนท้องถิ่น มีสุขภาวะที่ดีและมีความสุข เป็นเป้าหมายอันดับแรกของการขับเคลื่อนการพัฒนามหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี “เพราะสมองที่ดีต้องอยู่ในร่างกายที่แข็งแรง”

การให้บริการแก่ชุมชนท้องถิ่นก็เป็นอีกหนึ่งในพันธกิจสำคัญของมหาวิทยาลัย เราจึงสร้างโอกาสอีกหนึ่งบริการทางเลือกในการดูแลสุขภาพเพื่อรองรับสังคมสูงวัย โดยการจัดตั้ง “ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัยมหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี” ให้บริการในเป็นรูปแบบศูนย์กลางที่รวบรวมองค์ความรู้ด้านผู้สูงอายุจากการบูรณาร่วมกันหลากหลายหน่วยงานภายในมหาวิทยาลัย เพื่อให้บริการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงวัย เป็นแหล่งรวบรวมองค์ความรู้และเผยแพร่ความรู้ด้านสูงวัย ไม่ว่าจะเป็นทางด้านวิชาการ การให้บริการดูแลสุขภาพ การสร้างสุนทรียภาพทางอารมณ์ด้วยเสียงดนตรีอันไพเราะ ชมความงามงานศิลปะที่จัดแสดงภายในอาคาร

นอกจากภายในอาคารจะแน่นทั้งความรู้และสิ่งอำนวยความสะดวกครบครัน บริเวณด้านหลังอาคารยังมี “สวนแห่งความสุข” ที่เขียวชอุ่มสวยงามร่มรื่นสบายตาเหมาะกับการพักผ่อนหย่อนใจพร้อมต้อนรับทุกท่านที่มาเยือน ซึ่งเมื่อวันที่ 7 กันยายน 2566 ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัย ฯ ได้รับการอนุมัติให้ดำเนินการอบรมหลักสูตรระยะสั้นสำหรับการดูแลผู้สูงอายุ “หลักสูตรผู้ดำเนินการการดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิง 130 ชั่วโมง” ผ่านการรับรองหลักสูตร โดย กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (สบส.) กระทรวงสาธารณสุข อีกทั้งในปี 2566 นี้ กระทรวงสาธารณสุขได้ประกาศให้เป็น “ปีแห่งสุขภาพสูงวัยไทย” มุ่งเน้นให้ความสำคัญกับการส่งเสริมให้ผู้สูงอายุได้รับการดูแลอย่างเป็นระบบและทั่วถึง ได้รับบริการด้านสุขภาพที่จำเป็นอย่างมีคุณภาพและเท่าเทียมอีกด้วย

ผศ.ศักดา  บุญยืด รองอธิการบดี ผู้ที่ได้รับมอบหมายจากอธิการบดีในการกำกับดูแลศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัย ฯ กล่าวเสริมว่า “ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัยมหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี” สร้างขึ้นด้วยวัตถุประสงค์เพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุ และเป็นสถานที่ฝึกประสบการณ์วิชาชีพสำหรับนักศึกษา รวมทั้งเป็นสถานที่ให้บริการแก่ชุมชน ซึ่งมหาวิทยาลัยได้บูรณาการองค์ความรู้ของทุกคณะในมหาวิทยาลัย ให้การบริการตามความความรู้ ทักษะ และประสบการณ์วิชาชีพของแต่ละหน่วยงาน เช่น

- คณะเกษตรศาสตร์ ให้ความรู้และบริการด้านโภชนาการอาหารเพื่อสุขภาพ
- คณะพยาบาลศาสตร์ ให้ความรู้และบริการด้านการรักษาพยาบาล
- คณะสาธารณสุขศาสตร์และศูนย์สุขภาพชุมชน จะให้ความรู้และบริการด้านการดูแลสุขภาพ
- คณะแพทย์แผนไทยฯ ให้ความรู้และบริการด้านการดูแลสุขภาพแบบนวดแผนไทย ฯ และสมุนไพรไทย
- คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ให้ความรู้และบริการด้านศิลปะ ดนตรี การโรงแรม
- คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม ให้ความรู้และบริการด้านการออกแบบวัสดุอุปกรณ์สำหรับผู้สูงวัย
- คณะวิทยาการคอมพิวเตอร์ ให้ความรู้และบริการด้านการออกแบบซอฟต์แวร์สำหรับการให้บริการในรูปแบบต่าง ๆ แก่ผู้สูงวัย
- คณะวิทยาศาสตร์ ให้ความรู้และบริการวิทยาศาสตร์การกีฬาและการออกกำลังกาย
- คณะบริหารธุรกิจฯ ให้ความรู้ด้านการตลาด การขายออนไลน์ การสร้างเพจขายสินค้า
- คณะครุศาสตร์ ให้ความรู้ด้านการเรียนรู้ตลอดชีวิต และวิชาอื่น ๆ ที่ผู้สูงอายุให้ความสนใจ และ
- คณะนิติศาสตร์ ให้ความรู้ด้านกฎหมายต่าง ๆ เช่น การทำพินัยกรรม เป็นต้น

ผศ.ดร.ศักดา กล่าวต่ออีกว่า ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัย ฯ เป็นอาคาร 2 ชั้น มีแนวคิดในการออกแบบโดยเน้นความปลอดภัยและสะดวกสบายเพื่อรองรับผู้สูงอายุ ผู้พิการหรือทุกพลภาพ มีสิ่งอำนวยความสะดวกที่จำเป็น เช่น มีลิฟต์ให้บริการขึ้น-ลงอาคาร มีห้องน้ำที่ได้มาตรฐานสำหรับผู้สูงวัย เป็นต้น โดยเป้าหมายหลักของการการจัดตั้งศูนย์ ฯ ก็คือการให้บริการเป็นสถานดูแลผู้สูงวัยในตอนกลางวัน (DAY CAER) และจะพัฒนามาตรฐานการดูแลสุขภาพผู้สูงวัยในการให้บริการแบบพักค้าง ซึ่งมหาวิทยาลัยได้เตรียมห้องพักที่ออกแบบอย่างสวยงามและสะดวกสบายเหมือนห้องพักในโรงแรม และยังมีห้องอบสมุนไพรเพื่อสุขภาพ อยู่บนชั้น 2 ของอาคาร ซึ่งจะเปิดให้บริการเร็ว ๆ นี้

ส่วนลำดับต่อไปก็จะพัฒนาเป็นการให้บริการแบบ Mobile Care ในอนาคต นอกจากจะเป็นการสร้างองค์ความรู้เรื่องการดูแลผู้สูงวัย และการสร้างรายได้ให้กับมหาวิทยาลัยอีกทางหนึ่งแล้ว ยังรวมไปถึงการสร้างโอกาสให้อาจารย์ผู้เกษียณอายุราชการไปแล้ว ได้มาพบปะหารือกัน และสร้างประโยชน์ร่วมกัน เช่น การถ่ายทอดความรู้ให้กัน ยกตัวอย่าง รศ.ดนัย วิโรจน์อุไรเรือง ผู้แต่งเพลงมาร์ชมหาวิทยาลัย ท่านมาสอนเรื่องดนตรีให้แก่นักศึกษา บุคลากร คณาจารย์ และผู้สูงวัยด้วยกันเป็นต้น

ด้าน นางเสาวลักษณ์  ภูสมสาย ผู้อำนวยการกองนโยบายและแผน รักษาราชการแทนผู้อำนวยการสำนักงานอธิการบดี ในฐานะผู้ดูแลโครงการและการจัดกิจกรรมของมหาวิทยาลัย กล่าวเพิ่มว่า มหาวิทยาลัยจัดกิจกรรมแรกขึ้นที่ ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัย ฯ ซึ่งเป็น GRAND OPEN กิจกรรมการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัยมหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี (Ubon Ratchathani Rajabhat University Silver Wellness Center) ภายใต้ “โครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้การส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงอายุ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี” เพื่อสร้างความรู้และพัฒนาผู้สูงวัย ทั้งทางด้านสุขภาพกายและสุขภาพใจ อาทิ การตรวจสุขภาพเบื้องต้น การพยาบาล อาหารและเครื่องดื่ม การจัดการอาหารสำหรับผู้สูงวัยที่เป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง การบริหารร่างกายและการออกกำลังกาย การนวดเท้าเพื่อสุขภาพ การนวดเท้าแช่สมุนไพร ดนตรีบำบัด โดยความร่วมมือของคณาจารย์ บุคลากร และนักศึกษา เมื่อวันที่ 31 สิงหาคม 2566 ที่ผ่านมา ซึ่งได้รับความสนใจจากผู้สูงวัยเป็นอย่างมาก

ขณะนี้ทางศูนย์ ฯ เปิดให้บริการส่งเสริมสุขภาพและให้คำปรึกษาต่าง ๆ แล้ว จำนวน 7 ห้อง ได้แก่ ห้องพะยอม ห้องบานเช้า ห้องบานเย็น ห้องบานชื่น ห้องบานบุรี ห้องบานไม่รู้โรย และห้องโถงกลาง อยู่บริเวณชั้น 1 ของอาคาร ซึ่งแต่ละห้องจะมีโปรแกรมการให้บริการและการจัดการเรียนการสอนที่แตกต่างกันออกไป โดยจะมีการให้ความรู้ ให้คำปรึกษา ให้การดูแลและส่งเสริมสุขภาพกายและใจของผู้สูงอายุ เช่น ด้านร่างกาย ได้แก่ การตรวจสุขภาพเบื้องต้นสำหรับผู้สูงอายุ การพยาบาลผู้สูงอายุ อาหารและเครื่องดื่มสำหรับผู้สูงอายุ การจัดอาหารสำหรับผู้สูงอายุที่เป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง การบริหารร่างกาย การออกกำลังกาย การนวดแช่เท้าสมุนไพร การนวดเท้าเพื่อสุขภาพ ส่วนด้านจิตใจ ได้แก่ ดนตรีบำบัด กิจกรรมบำบัด เป็นต้น อย่างไรก็ตาม ทางมหาวิทยาลัยจะดำเนินการพัฒนารูปแบบการให้บริการและโปรแกรมสุขภาพภายในศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัย ฯ ให้ดียิ่ง ๆ ขึ้นไปค่ะ 

“ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัยมหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี” ตั้งอยู่ที่มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี (ฝั่งประมง) ต.ในเมือง อ.เมือง จ.อุบล ฯ เปิดให้บริการทุกวัน จันทร์ถึงศุกร์ (เว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์) ตั้งแต่เวลา 09.00 – 16.00 น. ผู้ที่สนใจสามารถติดตามข่าวสารได้ที่ Facebook “ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาสุขภาวะผู้สูงวัยมหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี” หรือสอบถามไปยังหมายเลขโทรศัพท์อาจารย์ผู้ควบคุมดูแลตามโปรแกรมการให้บริการกันได้เลย

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม

การนวดเพื่อสุขภาพ
ควบคุมดูแลโดย ผศ.สุภาวดี นนทพจน์ โทร. 083-9942604
และ อาจารย์ ดร.สุพรรณฉัตร หนูสวัสดิ์

หลักนันทนาการ
ควบคุมดูแลโดย
อาจารย์ธีร์ธานิศ พันธ์นิกุล 
โทร. 088-2166689

การประกอบอาหารว่างเพื่อสุขภาพ
ควบคุมดูแลโดย
ผศ.วิภา มะลา
โทร. 099-1614546

Food Diary กินดีอยู่ดี
ควบคุมดูแลโดย
อาจารย์ ดร.ภัทรภร เจริญบุตร
และ นายกีรติ อุปนิสากร
โทร. 080-4783404

กิจกรรมการออกกำลังสมองในชีวิตประจำวันเพื่อป้องกันสมองเสื่อม สาขาวิชาการจัดการการค้าและการเป็นผู้ประกอบการ
ควบคุมดูแลโดย
รศ.ดร.ปิยกนิฏฐ์ โชติวนิช
โทร. 089-9493655

คัดกรองความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อม และกิจกรรมป้องกันภาวะสมองเสื่อม
ควบคุมดูแลโดย
อาจารย์ภัชราภรณ์ วงศ์อาสา
โทร. 093-4082992

ประเมินภาวะทุพโภชนาการและการให้คำแนะนำอาหารสำหรับผู้สูงอายุ
ควบคุมดูแลโดย
อาจารย์คมกริช สุทธศรี
โทร. 080-4813486

การประเมินภาวะโภชนาการ โดยใช้เครื่องวิเคราะห์ องค์ประกอบร่างกายแบบแยกสัดส่วน (Accuniq BC300) พร้อมให้คำปรึกษา
ควบคุมดูแลโดย
อาจารย์รัชดา อุยยืนยงค์ และคณะ
โทร. 086-9549445 

เทคนิคการเต้นแอโรบิค
ควบคุมดูแลโดย
อาจารย์เศวตฉัตร วันนา
โทร. 083-3654028

การเรียนรู้การใช้เทคโนโลยีของผู้สูงอายุ
ควบคุมดูแลโดย
คุณกีรติ อุปนิสากร
โทร. 080-4783404
และ คุณปิยะพร กงเงิน

คัดกรองภาวะหกล้มและกิจกรรมเสริมสร้างกล้ามเนื้อป้องกันการหกล้ม
ควบคุมดูแลโดย
อาจารย์ลลิดา ปักเขมายัง
โทร. 086-2635768

การชี้บ่งความเสี่ยงที่อยู่อาศัยในผู้สูงอายุ เพื่อลดอุบัติเหตุ
ควบคุมดูแลโดย
ผศ.ชัยกฤต ยกพลชนชัย
โทร. 085-4985952