guideubon

 

 

การอ่านพระนาม กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์

การอ่านพระนาม-สรรพสิทธิประสงค์-01.jpg

เมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2566 ที่ผ่านมา จังหวัดอุบลราชธานีมีการจัดงานวันเชิดชูเกียรติ หม่อมเจียงคำ ชุมพล ณ อยุธยา โดยมีการจัดขบวนแห่เชิดชูเกียรติจากลานอนุสาวรีย์กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ข้างศาลหลักเมืองอุบลราชธานี ถึงลานอนุสรณ์สถานหม่อมเจียงคำ ภายในวัดสุทัศนาราม ตรงข้ามทุ่งศรีเมือง และมีการกล่าวเชิดชูเกียรติหม่อมเจียงคำ ที่บำเพ็ญประโยชน์ในด้านการอุทิศทรัพย์สินที่เป็นที่ดิน ตั้งเป็นสถานที่ราชการของจังหวัดอุบลราชธานีมากมาย

การอ่านพระนาม-สรรพสิทธิประสงค์-02.jpg

ภายในงาน ไกด์อุบลได้ยินหลายท่าน เอ่ยถึงพระนามของ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ บ่อยครั้งเนื่องจาก กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ได้ทรงรับหม่อมเจียงคำมาเป็นหม่อมห้าม ในปี พ.ศ.2436 โดยบางท่านอ่านว่า กรมหลวง สับ-พะ-สิด-ทิ-ประ-สง บางท่านอ่านว่า กรมหลวง สัน-พะ-สิด-ทิ-ประ-สง จึงเป็นที่สงสัยว่า ควรอ่านอย่างไรจึงจะถูกต้อง

พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ข้าหลวงต่างพระองค์ สำเร็จราชการมณฑลอีสาน ประทับที่วังสงัด จังหวัดอุบลราชธานี ระหว่างปี พ.ศ.2436 - 2453 รวมระยะเวลา 17 ปี พระกรณียกิจที่สำคัญ ได้อำนวยประโยชน์แก่จังหวัดอุบลราชธานีนานัปการ สถานที่ราชการสำคัญ ได้อัญเชิญพระนามเสด็จในกรมฯ เป็นชื่อสถานที่ ด้วยสำนึกในพระกรุณาธิคุณ และเพื่อเป็นสิวิมงคล เช่น ค่ายทหารมณฑลทหารบกที่ 22, โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์, โรงพยาบาลค่ายสรรพสิทธิประสงค์  และถนนสรรพสิทธิ เป็นต้น

ด้วยเหตุที่มีการนำพระนามมาตั้งเป็นชื่อสถานที่สำคัญๆ หลายแห่ง ไกด์อุบลเห็นว่า เราควรจะมาทำความเข้าใจให้ถูกต้องว่า พระนามของ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ควรอ่านเช่นไร

การอ่านพระนาม-สรรพสิทธิประสงค์-04.jpg

เรื่องการอ่านพระนาม "กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์" นี้ คุณพ่อสุวิชช คูณผล ปราชญ์เมืองอุบล กรุณาให้ความรู้กับไกด์อุบลว่า ในสมัยรัชกาลที่ 5 มีการตั้งพระนามกรม เจ้านายเชื้อพระวงศ์ที่เป็นพระเซษฐาและพระอนุชา อย่างไพเราะงดงาม ทั้งความหมายและการสัมผัสคล้องจอง เป็นเถาใหญ่ที่สุดเท่าที่เดยมีมา ซึ่งพระนามของกรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ และพระนามเจ้านายทรงกรมพระองค์อื่นๆ ล้วนเป็น "วิสามานยนาม" คือ "ชื่อเฉพาะ" หรือ "นามเฉพาะ" หมายความว่า ชื่อหรือนามเฉพาะนั้น จะเขียนอย่างไร จะอ่านอย่างไร ต้องเป็นไปตามที่เขียนและอ่านอย่างนั้น จะไปเขียนหรืออ่านอย่างอื่น ผิดแผกไปจากชื่อหรือนามเฉพาะไม่ได้

การอ่านพระนาม-สรรพสิทธิประสงค์-03.jpg

เมื่อดูในหนังสือ "สมุดพระรูปพระราชโอรส พระราชธิดา และพระนัดดา ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จัดพิมพ์เผยแพร่โดย ม.ร.ว.ปรียนันทนา รังสิต" ได้พบพระนามของ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ เขียนเป็นอักษรโรมันว่า " Prince Sarnbasiddhi Prasonga " ดังนั้น พระนามของกรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ คงต้องอ่านตามพระนามเฉพาะของท่านว่า กรม-มะ-หลวง-สัน-พะ-สิด-ทิ-ประ-สง

นอกจากนี้ หม่อมราชวงศ์แพทย์หญิง พวงแก้ว (ชุมพล) สุนทรเวช ผู้มีศักดิ์เป็นหลานย่าของหม่อมเจียงคำ ได้เขียนไว้ในหนังสือ "สืบค้นสายตระกูล หม่อมเจียงคำ ชุมพล ณ อยุธยา (ท.จ.)" เมื่อปี พ.ศ.2552 ว่า.... ขอเสริมอีกเรื่องหนึ่งคือ เรื่องเรียกชื่อโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ ที่ถูกต้อง คือ สรร-พะ-สิท-ธิ-ประสงค์ (สัน-พะ-สิด-ธิ-ประ-สง)

การอ่านพระนาม-สรรพสิทธิประสงค์-05.jpg

การอ่านพระนาม-สรรพสิทธิประสงค์-07.jpg

 

copyright 2005 www.GuideUbon.com สำนักงานไกด์อุบลดอทคอม เลขที่ 89/1 ถนนพโลรังฤทธิ์ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี 34000 ติดต่อไกด์อุบล : webmaster@guideubon.com | msn : guide_ubon@hotmail.com | Tel : 080-4850511